ایوب بودن گلشیری

مصاحبه

چرا از میان آثار داستان‌نویسان معاصر، سراغ هوشنگ گلشیری رفتید؟ اینجا سلیقه و ذوق بی‌تأثیر نیست. برای شخص من، همان‌طور که در شعر، فروغ تافته جدا بافته‌ای است، در رمان معاصر هم گلشیری این‌گونه است. از سوی دیگر، نثر معاصر اساساً مدیون چند نویسنده است که یکی از برجسته‌ترین آن‌ها حتماً هوشنگ گلشیری است. دلیل شما برای
جزئیات

«وصیت‌ها» منتشر شد

اخبار

«وصیت‌ها» جدیدترین اثر مارگارت اتوود و دنباله کتاب «سرگذشت ندیمه» به فارسی منتشر شد.
جزئیات

قرار تصویری اول لک‌لک‌بوک با کتاب‌خوان‌ها

پرونده

تیم لک‌لک بوک در تاریخ دهم آذرماه، مصاحبه‌ای با دوستداران کتاب در کتاب‌فروشی «اسم» انجام داد. در این ویدئو می‌توانید گزیده‌ای از این گفت‌وگوها را ببینید. با تشکر از کتاب‌فروشی اسم و تمامی دوستانی که در این قرار ما را همراهی کردند. به امید دیدار شما در قرارهای آینده.
جزئیات

نامه بهرام بیضایی به اکبر رادی پس از مرگش

پرونده

پنج دی سالروز تولد بهرام بیضایی کارگردان و نمایشنامه‌نویس برجسته‌ی ایرانی است. همچنین این روز یادآور سالمرگ اکبر رادی، نمایشنامه‌نویس بزرگی است که به عنوان «چخوف» ایرانی شناخته می‌شود.
جزئیات

سال بلوا

کتاب

کتاب سال بلوا دومین رمان عباس معروفی، نویسنده‌ی محبوب ایرانی، بعد از رمان سمفونی مردگان است. نویسنده در این کتاب شرایط اجتماعی، سیاسی و فرهنگی نابسامان را در هر جامعه‌ی بدون ثبات و رشد نیافته و شخصیت‌های متفاوت که مدام به دنبال قدرت‌اند را به تصویر می‌کشد.
جزئیات

سفارش کتاب

لیست کتاب مورد نیاز خود را به لک‌لک بوک بسپارید و در محل موردنظر تحویل بگیرید. برای سفارش کتاب، کتاب‌های مورد نظر را با جستجو در سایت به فهرست درخواستی بیفزایید، یا کتاب‌های درخواستی را به صورت تایپی به لیست اضافه کنید. دقت کنید که برای کتاب‌های ترجمه شده، ناشر یا مترجم مورد نظرتان را حتما قید کنید.
جزئیات

سال نو مبارک

لک‌لک بوک سال نو را تبریک میگوید

تیم لک‌لک بوک، فیلم حاضر را به دو منظور تهیه کرده، اول تبریک سال نو و آرزوی سلامتی و شادی برای شما، دوم پاسخ دادن به سه سوالی که ممکن است برای شما جالب باشند:
سوال اول: ایده‌ی لک‌لک بوک از کجا آمد؟
سوال دوم: چرا این اسم برایش انتخاب شد؟
سوال سوم: با همراهی لک‌لک بوک به کجا می‌رسید؟

لک‌لک بوک

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای همگانی شد، چون به جای تکیه به «افراد خاص» از «عموم مردم» خواست اطلاعاتشان را به اشتراک بگذارند، یکدیگر را ویرایش کنند و به کامل شدن هم کمک کنند تا سود همگانی حاصل شود. بر این اساس ما نیز در تلاشیم تا در زمینه‌ی کتاب رسانه‌ای متخصص باشیم و برای رسیدن به این مهم، نیاز به خِرد جمعی شما کتاب‌دوست‌ها داریم. باور ما بر این است که «همه چیز را همگان دانند»، پس بستری فراهم کرده‌ایم تا همه بتوانند در مورد کتاب‌هایی که می‌خوانند بنویسند. بعد از مدتی لک‌لک بوک رسانه‌ی مرجعی خواهد بود که فارسی‌زبان‌های دنیا و ایرانیان با هر زبان و قومیت، به اطلاعات کتاب‌های مورد نیازشان دسترسی دارند و می‌توانند بهترین‌ها را انتخاب کنند. با این کار حلقه‌ی گمشده‌ی فرهنگ ما که «ضعف در کار تیمی» است، در جایگاه خودش قرار می‌گیرد و روزهای بهتر دور از ذهن نخواهند بود. همراه ما باشید تا در کنار هم برای این مهم تلاش کنیم.

ویژه‌نامه‌ی نوروزی لک‌لک بوک

مجموعه‌ی لک‌لک بوک اولین ویژه‌نامه‌ی نوروزی آنلاین خود را با مطالبی خواندنی تقدیم می‌کند:
ابتدا «سخن سردبیر» با حال و هوای این روزها را می‌خوانیم،
در بخش «گپ و گفت لک‌لک بوک با اهل قلم»، نسل جوان نویسندگان و مترجمان پرکارِ این روزها به ۶ سوال ما پاسخ داده‌اند؛
«آرزوی عجیب سال نو»ی نیل گیمن نویسنده آمریکایی بخش دیگر مجله است؛
«آموزش داستان با نمودار» مقاله‌ی جالبی است که مراحل نوشتن داستان را به خوبی به شما یاد می‌دهد؛
در بخش «جرقه‌های کوچک، کتاب‌های بزرگ» به دنیای نویسنده‌ها رفته‌ایم تا ببینیم چطور شروع به نوشتن شاهکارهای خود کرده‌اند؛
در آموزش دیگری می‌آموزیم که «چطور با استفاده از یک عکس داستان بنویسیم» و بعد از آن نمونه «عکس‌نوشته» جالبی از مصطفی مستور برایتان گذاشته‌ایم که با این سبک کار بیشتر آشنا شوید.
در «۸ ژانر، ۸ کتاب»، معروف‌ترین کتاب نه ژانر اصلی ادبیات و دلایل معروفیتش را برایتان در قالب یک اینفوگرافیک جذاب آورده‌ایم؛
در مصاحبه‌ی ترجمه‌شده‌ی فردریک بکمن، نویسنده‌ی مردی به نام اوه از «تجربه دونفره‌ی نویسنده و خواننده» برایتان می‌گوید؛
و در بخش سرگرمی هم یک «جدول ادبی» برایتان آماده کرده‌ایم.

امیدواریم از مطالب این مجله لذت ببرید و اگر آن را دوست داشتید، به دوستانتان معرفی کنید.

شرکت در چالش
#کتاب_ناتمام لک‌لک بوک
با جوایز ارزنده

کتاب ها

لک لک بوک

کتاب های صوتی

لیست


کتاب های الکترونیکی

لیست

اخبار لک‌لک

لک لک بوک

مجله لک‌لک

لک لک بوک

مصاحبه

لیست

گفت‌وگو با جمع نویسندگان جایزه‌ای در حد نوبل برای احمد پوری

در جریان برگزاری دومین نمایشگاه تخصصی کتاب‌های ادبی در تهران، از یک عمر فعالیت فرهنگی «احمد پوری» تجلیل شد. در بخش نخست این مراسم که عصر روز چهارشنبه 20 خردادماه در کانون ادبیات ایران و در قالب سلسله نشست‌های ادبی بوطیقا برگزار شد، تعدادی از شاعران از سراسر کشور، به دعوت حامد ابراهیم‌پور در جایگاه قرار گرفتند و به خوانش شعرهایی از کتاب‌های‌شان که در نمایشگاه یادشده عرضه شده بود و نیز آثار جدید خود پرداختند. در بخش دوم این مراسم که با حضور عباس مخبر - مترجم و اسطوره‌شناس -، اسدالله امرایی - مترجم - و حسن کیاییان - مدیر نشر چشمه - برگزار شد، ضمن تجلیل از یک عمر دستاورد ادبی احمد پوری در حوزه ترجمه شعر، درباره وجوه مختلف شخصیت ادبی و اخلاقی این مترجم و نویسنده پیشکسوت سخن گفته شد.


متن مصاحبه


در ابتدای این بخش، علیرضا بهرامی به‌عنوان مجری به اهمیت شخصیت‌هایی که دست به تولید محتوا می‌زنند اشاره و اظهار کرد: وقتی ما برنامه‌های ادبی و فرهنگی را برگزار می‌کنیم همواره در پس ذهن‌مان به این فکر می‌کنیم که چگونه فرصتی فراهم کنیم تا از بزرگانی که ترجمه و تألیف آثار ادبی را به جامعه تقدیم کرده‌اند، تجلیل کنیم. درباره تجلیل از آقای پوری نیز با این نگاه و رویکرد که ایشان شخصیت نجیب و آرامی دارند، دست به این انتخاب زدیم. چون معمولاً کسانی که شخصیت آرام و نجیبی دارند، اصیل هستند و اتفاقاً چون اصالت‌شان بیشتر است به تبلیغات هم کمتر احتیاج دارند، اما همین افراد تأثیرات بیشتری بر جامعه می‌گذارند.
او سپس به آثار متعدد احمد پوری در حوزه ترجمه شعر شاعران مهم دنیا اشاره کرد و سپس بخشی از زندگی‌نامه احمد پوری را خواند.
بهرامی با اشاره به این‌که آثار منتشرشده از پوری را شعر ترجمه می‌داند نه ترجمه شعر، گفت:

علاوه برا این ویژگی نباید از دیگر خصوصیات مفید آقای پوری از جمله آموزش ترجمه به دیگران غافل بود.

سپس اسدالله امرایی - مترجم - در سخنانی با ابراز خوشحالی از برگزاری چنین مراسمی، درباره شخصیت احمد پوری گفت:

زبانم از سخن گفتن درباره آقای پوری قاصر است. من برای چند نفر ارادت خاصی قائلم که یکی از آن‌ها آقای پوری و دیگری آقای کیاییان است. این افراد کسانی هستند که به گردن آدمیت حق دارند و این، سخنی اغراق‌آمیز نیست.

این مترجم با اشاره به وجود تبع شاعری در احمد پوری، اظهار کرد:

همین روحیه شاعرانه آقای پوری باعث شده که بتواند شعرهایی را که قصد ترجمه آن‌ها را دارد، ابتدا درک کند و بعد آن‌ها را به فارسی برگرداند، چون تقریباً همه می‌دانند که برگرداندن شعر از زبان اصلی به همان صورت به زبان مقصد تقریباً غیرممکن است، اما آقای پوری به دلیل روحیه شاعرانه و احاطه‌اش بر زبان مقصد، شعر را مثل موم در دستش می‌گیرد و آن را به زبان فارسی برمی‌گرداند. او این کار را آنچنان خوب انجام می‌دهد که وقتی شعر را می‌خوانیم، فکر می‌کنیم شعر دوباره بازآفرینی شده است.

او به ترجمه‌های موفق شعر شاعران مطرح دنیا توسط احمد پوری اشاره کرد و گفت:

پوری شعرهای این شاعران بلندآوازه را بسیار دلنشین ترجمه کرده است و از این نظر، اگر بخواهم او را با فرد دیگری در زمینه بازآفرینی شعر مقایسه کنم آن فرد احمد شاملو است. کارنامه احمد پوری نیز نشان می‌دهد که او چه کار کرده است. خود من بارها شاهد بوده‌ام که کسانی که برای خریدن کتاب به کتاب‌فروشی‌ها می‌آمدند به شاعر کاری نداشته‌اند، بلکه می‌پرسیدند ترجمه این شعرها را چه کسی انجام داده است؟ بنابراین معتقدم افرادی که بتوانند اعتماد مخاطب را تا این حد جلب کنند، بسیار کم هستند که پوری این کار را انجام داده است.

امرایی در ادامه، گریزی به موضوعاتی که حول و حوش بازار نشر و رابطه بین مؤلف، مترجم و ناشر می‌گذرد، زد و گفت:

برخی افراد، از وانفسای وضعیت شعر و انتشار کتاب و مافیای نشر حرف می‌زنند،‌ اما باید بگویم در طول مدت فعالیتم در حوزه کتاب با ناشران زیادی سروکار داشته‌ام و اساساً یکی از تفریحات من گشت زدن در کتاب‌فروشی‌هاست. می‌دانم که ناشر برای یک کتاب باید سرمایه‌گذاری کند، آن را از گیر و گرفتاری‌های ممیزی خارج کند، کتاب را به چاپ برساند و در این شرایط نابسامان، کتاب را منتشر کند و سپس برای پخش بفرستد. این روند حدود یک سال طول می‌کشد و در این مدت، بازگشت سرمایه او بیش از یک سال به طول می‌انجامد. بنابراین نمی‌دانم این چه نوع مافیایی است که روی ورق و کاغذ سرمایه‌گذاری می‌کند؟ به همین خاطر فکر می‌کنم کار نشر چیزی جز عشق و علاقه نیست و گفتن وجود مافیای نشر و پخش تقریباً یک شوخی است.

او سپس درباره کیفیت ترجمه‌های شعر توسط احمد پوری اظهار کرد:

قبل از این‌که آقای پوری را بشناسم، وقتی شعرهایی را که او ترجمه کرده بود می‌خواندم فکر می‌کردم باید در پس این شعرها یک چهره آرام حضور داشته باشد، برای این‌که کلام در این شعرها نرم است و این کار به روح آرامی نیاز دارد.
با خواندن آثاری که آقای پوری ترجمه کرده ما با دنیاهای دیگری مانند دنیای ناظم حکمت، نرودا و رنج‌های شاعری مانند آنا آخماتوا آشنا می‌شویم. این‌ها برای این است که راه را به شاعران و نویسندگان ما نشان بدهد تا آن‌ها درجا نزنند. برای این‌که حس کنند هیچ کتابی تا آخر در کشو نمی‌ماند. تنها چیزی که باعث می‌شود این راه تغییر کند خواندن از همین عشق‌ها و رنج‌های شاعرانی مانند نرودا و ناظم حکمت است.

او با بیان این‌که فکر می‌کنم یکی از علت‌هایی که امروز از پوری تجلیل می‌شود این است که او شاعرانی را به ما معرفی کرده که برای نسل آینده شعر ما راهنما هستند، افزود:

از آقای پوری عشق به زندگی، ادبیات و دوست داشتن ادیبان را آموخته‌ام و در 20 سالی که با او آشنا هستم، هیچ‌گاه ندیده‌ام از توفیق کسی یا همکاری، ناراحت و از ناراحتی دیگران شاد شود.

وی به مشکل شمارگان پایین کتاب شعر در جامعه نیز اشاره کرد و گفت:

از دوستان شاعر خواهش می‌کنم که کتاب‌های همدیگر را بخوانند. طبق آمار خانه کتاب در حال حاضر ما چیزی حدود 25 هزار شاعر داریم که بیش از سه کتاب شعر از آن‌ها چاپ شده است. اگر همین 25 هزار نفر کتاب‌های همدیگر را بخرند تیراژ کتاب‌ها باید 25 هزار نسخه باشد نه 500 نسخه.

بخش دیگری از این نشست به سخنان حسن کیاییان که بسیاری از آثار احمد پوری را در نشر چشمه به چاپ رسانده است، اختصاص داشت.
مدیر نشر چشمه نیز ابتدا درباره ارتباط کار نشر با مترجم و مؤلف گفت:

فکر می‌کنم ما بر سر سفره آماده اهل قلم می‌نشینیم و فکر می‌کنیم بعد از تکثیر و انتشار کتاب‌های آن‌ها در این کتاب‌ها ما هم سهیم هستیم، چون ما هم حرف‌های‌مان را در این کتاب‌ها می‌زنیم.

کیاییان ادامه داد:‌ متأسفانه خیلی وقت‌ها بین ناشران و نویسندگان ما به‌خاطر مسائل مادی، آن تفاهمی که باید، وجود ندارد. با این حال خیلی از مولفان زمانی که به‌طور خصوصی با ناشران صحبت می‌کنند از رضایت‌شان می‌گویند؛ اما این موضوع را ثبت نمی‌کنند. اسدالله امرایی جزو معدود اهالی قلمی است که اظهارنظرهایش درباره ناشران را ثبت کرده است؛ اما متأسفانه به یاد دارم دوست اهل قلمی گفته بود ناشر خوب ناشر مرده است! امیدوارم روزی روابط آنقدر شفاف باشد و وضعیت کتاب از نظر شمارگان به‌خاطر استقبال از کتاب بهتر شود تا این صحبت‌های حاشیه‌ای از بین برود.
صحبت کردن درباره او برایم کار سختی است. برای این‌که در طول این سال‌ها وجوهی از شخصیت او را دیده‌ام که شاید دیگران آن‌ها را ندیده باشند. باید بگویم مترجم، شاعر و دوست، سه وجهی است که از شخصیت احمد پوری سراغ دارم و به نوعی با این سه وجه زندگی کرده‌ام.

او به اولین همکاری خود با احمد پوری در حوزه ترجمه و هوش بالای او در زمینه انتخاب آثار برای ترجمه اشاره کرد و گفت:

سال‌های بعد از جنگ، مردم از تبعات جنگ خسته بودند. در آن زمان، زمینه اجتماعی و فرهنگی برای گرایش به حوزه ادبیات بیشتر از گذشته بود و فکر می‌کنم انتخاب‌های آقای پوری نشان از شناخت و میزان بالای هوش او داشت، آن هم در آن سال‌هایی که بستر این کار فراهم بود. آقای پوری در این وضعیت دست به ترجمه آثار شعرهای عاشقانه شاعران مطرح جهان زد و خوشبختانه چهره عاطفی،‌ انسانی و جذاب شاعرانی را که ما بیشتر وجهه سیاسی آن‌ها را در نظر داشتیم، به ما نشان داد. حتی در اوایل کار، وقتی ما این آثار را منتشر می‌کردیم، بسیاری از دوستان به ما انتقاد کردند که از شما بعید است که شعر عاشقانه منتشر کنید؛ اما الان از این کار پشیمان نیستیم، چون معتقدیم عشق جزو مهمی از زندگی همه انسان‌هاست. شاید به همین خاطر است که کتاب «هوا را از من بگیر، خنده‌ات را نه» تا به حال 25 بار تجدید چاپ شده است و من فکر می‌کنم ترجمه‌ی هیچ مجموعه شعر دیگری در ایران، به این حد از استقبال نمی‌رسد.
دانش، آشنایی و تسلط به زبان مبدأ و آشنایی با زبان مقصد از دلایل موفقیت کار آقای پوری است. او با وجود دو زبانه بودن، بسیار راحت، سلیس و خوب شعرها را ترجمه کرده و در قالب زبان شیوای فارسی ریخته است. این کار، هنرمندی و دود چراغ خوردن می‌خواهد.

او سپس به ضرورت بازخوانی آثار توسط نویسندگان و شاعران اشاره و اظهار کرد:

جایی خواندم که ارنست همینگوی یکی از کتاب‌هایش را 48 بار بازخوانی کرده است. زمانی هم که آقای دولت‌آبادی کتاب «روزگار سپری‌شده مردم سالخورده» را برای چاپ ارائه کردند به من گفتند که این کتاب را 11 بار رونویسی کرده‌ام. حالا توصیه‌ام به جوان‌ترها این است که به این وجوه کاری پیشکسوتان بیشتر توجه کنند.

کیاییان درباره‌ی دلایل موفقیت احمد پوری هم گفت:

چیزی که پوری را موفق کرد، تعیین تکلیفی بود که با شعر داشت. چون در ترجمه شعر، دو رویکرد متفاوت وجود دارد؛ برخی معتقد به ترجمه شعر هستند و برخی منکر آن می‌شوند، اما احمد پوری با این فکر که بعضی شعرها قابل ترجمه هستند و بعضی دیگر نه، این درایت را داشت تا انتخاب‌هایی داشته باشد که قابلیت ترجمه شدن را داشته باشد و این به هوش و نبوغ پوری برمی‌گردد.

وی به برخی مشکلات برای چاپ و گرفتن مجوز نشر برخی از آثار احمد پوری اشاره کرد، گفت:

حتی با وجود متوقف شدن چاپ برخی کتاب‌های آقای پوری در مقاطعی، با این حال کتاب‌هایش چاپ‌های متعددی شده است.

کیاییان سپس به زمینه نویسندگی در احمد پوری اشاره و بیان کرد:

وقتی ایشان کتاب «دو قدم این ور خطر» را نوشت من برای چاپ آن مردد نبودم، اما استقبال زیاد از آثار ترجمه‌ای او باعث شده بود توقع ما بالا برود؛ اما چون کسی او را به‌عنوان داستان‌نویس نمی‌شناخت ما با کمی ترس و لرز و دو دلی این کتاب را چاپ کردیم، ولی همین کتاب با چنان استقبالی مواجه شد که تا به حال هشت بار تجدید چاپ شده است و من اظهار نظرهای شگفت‌انگیزی درباره آن شنیده‌ام. ایشان آثار دیگری نیز در حوزه ادبیات داستانی نوشته‌اند که متأسفانه مجوز نگرفته است.

او همچنین با اشاره به جایگاه بالای احمد پوری در حوزه ترجمه شعر، گفت:

قرار است برای ساخت فیلم مستندی از احمد شاملو، تعدادی از شعرهای او ترجمه شود. خانم آیدا سرکیسیان همسر احمد شاملو وسواس زیادی سر این قضیه دارد و صحبت‌های جمعی از دوستان ما برای فردی که بتواند ترجمه این آثار را برعهده بگیرد هم پس از مدتی به جایی نرسید، اما خود خانم آیدا به‌طور مشخص تأکید کرده که این ترجمه‌ها را آقای پوری انجام دهد. این نشان می‌دهد که احمد پوری موقعیت تثبیت‌شده‌ای در حوزه ترجمه شعر دارد.
احمد پوری برای من فقط یک معلم و صاحب قلم نیست. من قبل از چاپ کتاب‌های‌شان با او دوستی و ارتباط خانوادگی داشتم. با او سفرهای بسیاری رفتم و پس از این سال‌ها مطمئن شدم که آقای پوری همینی است که شما هم می‌بینید. او کاملاً خودش است آن هم در جامعه‌ای که متأسفانه خیلی از آدم‌هایش به اختیار یا به ناچار، نقاب بر چهره دارند. در چنین جامعه‌ای بودن آدم‌هایی که خودشان هستند می‌تواند جامعه را نگه دارد. معتقدم اگر جوامعی مثل جامعه ما که از 2000 سال پیش تا الان با مصائب و مشکلات زیادی دست به گریبان بوده، هنوز استوار است به‌خاطر بودن امثال آقای پوری و امرایی است.
اخیراً دیده‌ام که همکارانم کتاب‌های‌شان را در تیراژ 150 نسخه چاپ کرده‌اند که این برای جامعه ما واقعاً غم‌انگیز است؛ اما به هر حال امیدوارم وضعیت نشر بهتر شود. هرچند تا حدودی این اتفاق رخ داده است مخصوصاً این‌که تعداد ناشران شعر هم زیاد شده که جای خوشحالی دارد.

در ادامه عباس مخبر - مترجم - نیز در سخنانی اظهار کرد:

من معمولاً به خاطر دور بودنم از مرکز شهر در برنامه‌های فرهنگی شرکت نمی‌کنم، اما امروز به این مراسم آمدم تا رازی را درباره احمد پوری فاش کنم و آن این است که احمد پوری صدایی ملکوتی دارد و نمی‌دانم چرا با داشتن این صدای ملکوتی به سمت ترجمه رفته است.

او که سخنان خود را با کمی مزاح بیان می‌کرد، گفت:

برخلاف آقای کیاییان، معتقدم احمد پوری آدم باهوشی نیست وگرنه باید خواننده می‌شد!

مخبر سپس به رویکردهای متفاوت نظری در سطح جهان در حوزه ترجمه اشاره کرد و گفت:

برخی معتقدند ترجمه باید روان و خوش‌آهنگ باشد. رویکرد دیگر این است که ترجمه باید رنگ و بوی زبان مبدأ را داشته باشد، گرایشی که در کشورهای آنگولا ساکسون مرسوم است و در ایران هم همین گرایش به سمت ترجمه روان را ترجیح می‌دهند؛ اما عده‌ای به این موضوع انتقاد دارند و می‌گویند این کار سرکوب کردن تفاوت‌های زبانی است. در اینجا مترجم وارد جنگ و چالشی بین دو زبان می‌شود و مدام باید بین این دو زبان رفت و آمد کند. به نظر من مترجمان خوب ضمن این‌که گرایش غالب‌شان به روانی زبان است، اما نباید کاملاً فرهنگ زبانی مبدأ را از بین ببرند. نامریی ترجمه کردن نیز یکی از حُسن‌های مترجمان برشمرده می‌شود که این موضوع هم از نظر من کمی ایراد دارد.
احمد پوری در طول این سال‌ها بسیار سنجیده و لاک‌پشت‌وار آموخته و بهترین کارهای ترجمه شعرهای زبان فارسی را انجام داده است. ترجمه‌هایی که تفاوت لحن در آن‌ها مشهود است. در طول این سال‌ها هر جا رفته، کاری انجام داده و تدریس کرده است که این‌ها کار کمی نیست. مخصوصاً این‌که در تمام این سال‌ها با گرفتاری‌های اجتماعی و بیماری جسمی دست به گریبان بوده است.

سپس نوبت به احمد پوری رسید تا او نیز با ابراز خوشحالی از حضور در این مراسم، سخنانی کوتاه بیان کند و شعر بخواند.
پوری با بیان این‌که بسیاری از این نوازش‌هایی را که امروز در مورد من انجام شد، به حساب محبت دوستان می‌گذارم، درباره حسن کیاییان گفت:

کاش آقای کیاییان اینجا نبود تا من راحت‌تر درباره او سخن می‌گفتم، چون من اگر تا به حال موفقیتی داشته‌ام مدیون نشر چشمه هستم، نه حتی آقای کیاییان. زمانی که من تازه‌کار بودم، آقای کیاییان از من کاری قبول کرد، کتاب را به چاپ رساند و بعد پذیرفت که عاشقانه‌های شعر جهان را چاپ کند و این کارها با نهایت آرامش چاپ شدند و همواره هم ایشان پشت این کار ایستاد.

وی سپس درباره این‌که چرا تا به حال جایزه ادبی به او اختصاص نگرفته است، بیان کرد:

یک‌بار دوستی به من گفت، تعجب می‌کنم که چرا تا به حال یکی از جایزه‌های ادبی معتبر که تا چند سال پیش برگزار می‌شد، به رمانی از من اختصاص نیافته است؟ من یک لحظه فکر کردم که چرا تا به حال جایزه ادبی نگرفته‌ام؟ بعد به این نتیجه رسیدم و گفتم جایزه‌ای که من گرفته‌ام در حد جایزه نوبل است و آن جایزه، بازخوردهایی است که از مردم در قبال کتاب‌هایم گرفته‌ام. جایزه من ابراز لطف‌هایی است که دوستان و مخاطبانم به شکل‌های مختلف به من دارند و هر روز مثل باران بر سرم می‌بارد. از همه کسانی که با این کار من را تشویق کرده‌اند، تشکر می‌کنم.
این صحبت عباس مخبر که گفت ترجمه‌هایم لحن متفاوت‌ی دارند، بهترین تعریف از من بود.

پوری در پایان سخنانش، قطعه شعرهایی از پابلو نرودا، ناظم حکمت و دیگر شاعرانی که شعرشان را ترجمه کرده است، برای حاضران خواند.

در پایان نیز با حضور عباس مخبر (مترجم)، اسدالله امرایی (مترجم)، هادی سعیدی کیاسری (مدیر کانون ادبیات ایران)، حسن کیاییان (مدیر نشر چشمه)، حامد ابراهیم‌پور (شاعر) و علیرضا بهرامی (شاعر) به پاس یک عمر دستاورد ادبی، از احمد پوری تجلیل شد.
نشرهای مروارید، نگاه، آرادمان، نگیما، شانی، فصل پنجم، داستان، آسا و مایا - علاوه بر مولفان نشرهای مختلف دیگر - ازجمله مراکز نشر شرکت‌کننده در این مراسم بودند که با بیش از 400 عنوان کتاب شعر، داستان، ترجمه و پژوهش، در دومین نمایشگاه تخصصی کتاب‌های ادبی حضور یافتند.


مقالات

لیست

زندگی و آثار هنری جیمز

هنری جیمز، نویسنده‌ی آمریکایی قرن 19 که بعدها تبعه‌ی انگلیس شد، خالق رمان‌های رئالیستی و مدرن روان‌کاوانه است. آثار او امروزه معروف به رمان‌های روان‌شناسانه هستند. او پایه‌گذار نوعی رمان مدرن در اوایل قرن بیستم در غرب شد. جیمز در بیشتر آثارش به شرح زندگی ثروتمندان، اشراف و اقشار مرفه جامعه‌ی انگلیس پرداخت. او دوستدار شکل زندگی طبقه‌ی اشراف دوره معروف به عصر ویکتوریایی انگلیس بود و از رفت وآمد با اشراف و ثروتمندان «جهان دیده» احساس لذت می‌کرد.
پرداختن به زندگی، ادا و اطوار اشراف، موضوع چند کتاب او شد. موضوع دیگر رمان‌هایش، اختلاف فرهنگی جامعه آمریکا با انگلیس بود. او به بحران زندگی آمریکایی‌های غالباً جوانی می‌پردازد که آن زمان به دلایلی در اروپا زندگی می‌کردند و دچار مشکلات روحی، روانی و یا اجتماعی می‌شدند، حوادثی که او خود طی سال‌ها زندگی در انگلیس، تجربه کرده بود.
جیمز 32 ساله بود که آمریکا را به دلیل سادگی، توحش و ابتدایی بودن فرهنگی‌اش ترک نموده و به انگلیس مهاجرت کرد. پرداختن ادبی به جهان قدیم، یعنی اروپا و مقایسه آن با جهان جدید، یعنی آمریکا، یکی از زمینه‌های فعالیت او بود. جیمز زیر پوشش عشق و توطئه و نیرنگ در آثارش، غالباً تضاد و تناقض فرهنگ آمریکایی با اروپایی را به قلم می‌کشاند. او خود را فلوبر آمریکایی نامید. به نقل از مورخین ادبیات، او از زمان خود، سال‌ها جلوتر بود.
به این دلیل هیچ گاه به مشهوریت و محبوبیت لازم در انگلیس و آمریکا نرسید. تیراژ کتاب‌هایش در بازار فروش هر دو قاره بسختی به رقم 5 هزار رسید. امروزه اهل نظر او را در هنر رمان نویسی، نقطه اوج و پایان ادبی در قرن نوزدهم غرب می‌دانند و به آثارش عنوان «کلاسیک‌های مدرن» داده‌اند. جیمز با تکیه بر افکار روان‌کاوانه قهرمان داستان، تأثیر مهمی روی رمان قرن بیستم و رمان فعلی گذاشت. نام جیمز در کشورهای غربی، تداعی کننده آغاز عصر هنر رمان مدرن است. او با نقد آثار نویسندگان دیگر، تئوری رمان در قرن بیستم را پایه گذاشت.
هنری جیمز در سال 1843 در خانواده‌ای مرفه در آمریکا به دنیا آمد و در سال 1916، با یک پاسپورت انگلیسی در جیب! در لندن بر اثر سکته‌ی قلبی درگذشت. پدرش نویسنده آثار فلسفی و خداشناسی نیز بود. برادر او، یعنی ویلیام جیمز، روان‌شناس و فیلسوف معروف مکتب غیرطبقاتی «پراگماتیسم» جهان سرمایه‌داری است. هنری جیمز در سال 1914 به ادعای خودش، به دلیل اعتراض به اعلان بی‌طرفی آمریکا در جنگ جهانی اول و تنها گذاشتن اروپایی‌ها در جنگی غیرعادلانه و وحشیانه، بعد از سال‌ها اقامت در انگلیس، تبعه آن جا شد. او را اولین نویسنده‌ی حرفه‌ای نامیدند، چون جیمز کوشید تا بدون ادعا و تعارف‌های اخلاقی و اصلاح گرایانه، از راه قلم زندگی کند. غیر از آن، او فعالیت نویسندگی خود را بسیار جدی گرفت و آن را مهم‌ترین هدف زندگی‌اش نامید.
جیمز در کتاب «یادداشت‌های روزانه یک نویسنده» به شکل مفصلی به موضوعات، مسائل و پرسش‌های نظری ادبیات، مخصوصاً رمان نویسی پرداخت. او امروزه غیر از ادبیات مدرن، در فرهنگ پسامدرن نیز مورد توجه و بررسی گروهی از محققین قرار گرفته است.

جیمز خود را یک رئالیست روان کاو می‌دانست، درحالی که او رئالیسم سنتی پیشین در غرب را، واقع‌گرایی سطحی‌نگر در ادبیات به حساب می‌آورد. او می‌خواست به جای مطرح کردن رفتار افراد و دادن سند و مدرک و احکام در رمان، به شرح و توصیف احساسات قهرمان داستان بپردازد. بعدها سبک کار او میزان و معیاری برای رمان‌نویسان نسل آینده گردید. دقت و ریزبینی در شرح و توصیف روان خیال‌پردازانه‌ی قهرمان رمان، از جمله اهدافی شدند که هیچ‌گاه نویسندگان آینده به اوج آن نائل نیامدند. جیمز می‌گفت در رمان نو، نویسنده باید به به جهان رمز و راز و ناخودآگاه روان انسانی سفر کند و به جای اعمال، کردار و رفتار قهرمان داستان، به توصیف تغییر و تحول شخصیت وی در طول رمان بپردازد. بدین سبب خواننده به جای رفتار و عمل قهرمان داستان، شاهد شرح تصاویری از حوادث و امکانات در خیال و افکار وی می‌شود. ازجمله ادعاهای نظری جیمز این بود که همچون «اسکار وایلد» می‌گفت که هنر موجب خلاقیت زندگی واقعی می‌شود و فرد در یک فرم اجتماعی، هویت و شکل انسانی به خود می‌گیرد و هنری، خالق زندگی است که شرکت انسان در جریان زندگی را به نمایش بگذارد. معمولاً هر اقدام و رابطه انسانی در اجتماع، کوششی است تا او روی دیگران تأثیر گذاشته، یا آنها را به زیر سلطه و قدرت خود درآورد یا اینکه افکار و روان سایرین را در راه اهداف خود دستکاری نماید.
جیمز در شماری از آثارش فرهنگ و جامعه‌ی آمریکا را، معصوم، بی‌گناه ولی ملال‌آور و فرهنگ و جوامع اروپایی را فاسد، حیله‌گر و زوال‌پذیر، ولی جالب و هیجان‌انگیز معرفی نمود. قهرمان کتاب‌هایش، گاهی انسان‌های ساده، روستایی و بی تقصیر آمریکایی هستند که در اروپا زندگی می‌کنند و سرانجام فاسد، درنده، فردگرا، منفعت‌طلب و خشن می‌شوند. او تأثیر رابطه‌ی بین دو فرهنگ آمریکایی و انگلیسی را تراژدی‌گونه می‌دید که معصومیت و پاکی انسانی را در جنگل جامعه‌ی تجاری و غیراخلاقی به فساد می‌کشند. جیمز، آن زمان به مطرح کردن سرنوشت آمریکایی‌های جوان، ساده‌لوح و بی‌تقصیری می‌پردازد که بعد از جذب در فرهنگ اروپایی، دچار سرخوردگی و ازخودبیگانگی می‌شوند. آثار او چون مشخصات تمام سبک‌های رمان اجتماعی را شامل بودند، زمینه یی گردیدند برای استفاده کارهای نویسندگان مدرنی مانند «ویرجینیا وولف» و «جیمز جویس.».
در آثار پایانی جیمز، او در مخالفت با عصر رئالیسم که هنر و ادبیات باید نقش رهبری در تربیت جامعه یی متمدن و انسانی را به عهده گیرند، دلایلی بدبینانه و ناامیدانه مطرح نمود. طیف گوناگون مخالفین جیمز، هرکدام دلایل خاص خود را مطرح می‌کرد. منتقدی نوشت که جیمز یک رمان را در لباس‌های گوناگون به بازار عرضه می‌کند و «روزولت»، رییس جمهور، درباره وی نوشت که او یک انسان متظاهر حقیری است که زاری کنان ادای بورژواها و اشراف انگلیس را درمی آورد. در زمان «مک کارتی»، آثار او را خائنانه و غیرآمریکایی شمردند و ناسیونالیست‌ها، جیمز را به دلیل تقلید از ادبیات جهان گستر روس و فرانسوی، یک وطن فروش نامیدند. «توماس هاردی»، یکی از منتقدین آن زمان نوشت که در جملات بسیار طولانی جیمز، حرفی برای گفتن نمی‌توان یافت. منتقدین چپ در قرن گذشته درباره‌ی جیمز نوشتند که او از پرداختن به موضوعات و حوادث اطرافش، عمداً سر باز می زند تا سخنگوی فرمالیستی تمایلات روان‌شناسانه در ادبیات غیرطبقاتی آمریکا و انگلیس شود.

بزرگ‌ترین شکست جیمز، ناموفق بودن او در هنر نمایشنامه‌نویسی بود. جیمز سرانجام بعد از این که نمایشی از «اسکار وایلد» را دید و آن را با آثار خود مقایسه کرد، دست از نمایشنامه‌نویسی کشید و مدتی به دلیل افسردگی روحی، در تیمارستانی بستری شد.
آثار جیمز در زمان حیات به مشهوریت لازم نرسیدند، گرچه شاگردان و هواداران باوفا همیشه در کنار او ماندند. او بعد از مرگ، سال‌ها در فضای ادبی و فرهنگی غرب فراموش شد، تا این که سرانجام در دهه 40 قرن بیستم در محافل دانشگاهی مورد توجه قرار گرفت. منتقد شوخ‌طبعی درباره‌ی آثار او گفته بود که نوشته‌های ظاهراً جالب و عجیبش مانند لانه‌ی عنکبوتی هستند که به‌سادگی، یک زن کلفت تمیزکار می‌تواند با خردگرایی بی‌رحمانه خود، با یک حرکت غیرارادی، آن‌ها را از صفحه‌ی تاریخ پاک کند. در زمان او، در رمان قرن 19، نویسندگان سنتی معمولاً نمی‌خواستند خواننده را با شرایط روحی و روانی قهرمان آشنا کنند. و در نیمه دوم قرن فوق، نویسندگان غالباً وابسته به اقشار مرفه، چنان به ارزش‌های فرهنگ ملکه ویکتوریا در انگلیس چسبیده بودند که حاضر به تحول و مدرنیته ادبی نبودند.
جیمز، غیر از «کنراد»، شخصاً با «فلوبر» و «تورگنیف» آشنا شد. او نه تنها تحت تأثیر «امیل زولا»، بلکه از نظر روان کاوی شاگرد «والتر اسکات» و «چارلز دیکنز» بود. جیمز خلاف «مارک تواین»، به جای رابطه و تضاد بین فساد و معصومیت انسان غربی، به تأثیر آنها روی همدیگر در شخصیت قهرمان رمان پرداخت. امروزه دلیل علاقه به جیمز در دهه 20 و 30 قرن گذشته را، نیاز کنجکاوانه به ریشه یابی مدرنیته جهانی می‌دانند. به نظر منتقدین، او «فورستر» را بیش از «جویس» تحت تأثیر خود درآورد. جامعه شناسان علاقه خواننده به زندگی خصوصی جیمز را مانند کنجکاوی آنان به زندگی عجیب ولی جالب «ریچارد واگنر»، یعنی یکی از چهره‌های موردنظر جیمز، می‌دانند.
ازجمله آثار جیمز: تصویر یک زن، دیزی میلر، سفیران، زنان شهر بستون، واچ و وارد، مرد آمریکایی، چرخش پیچ، اتوبیوگرافی، بال‌های کبوتر، اروپایی‌ها، وارث واشنگتن اسکوار، اسناد و مدارک آسپرن، گنج‌های پوینتن، چند نمایشنامه، یادداشت روزانه یک نویسنده، و پیاله طلایی هستند. اثر مشهور او یعنی «دیزی میلر» تنها کتابی است که خوانندگان زیادی یافت. موضوع رمان «زنان بستونی»، شرایط زنان آمریکایی بود. «تصویر یک زن» را گروهی از منتقدین، مرحله پایانی ادبیات کلاسیک رئالیستی آمریکا در دهه 80 قرن نوزدهم می‌دانند. موضوع این رمان جهانی، یک کوشش و آزمایش تربیتی برای دختری جوان و آمریکایی است که باید در اروپا با نرم‌ها و فرم‌های اجتماعی، برای پذیرش در جامعه‌ی غیر خودی، آشنا گردد.

داستان کوتاه

لک لک بوک
لک لک بوک