چارلز هندی نویسنده ماجراجو و فیلسوف اجتماعی ایرلندی است، در آستانه 84 سالگی قرار دارد اما ذهنهای جوان را در باب مسئلهها و ایدههای کاری و اجتماعی به چالش میکشد. برای آنها دلیل و استدلال میآورد که چرا باید همواره به دنبال تغییر باشند. او ندای هشداری برای صاحبان قدرت، ثروت و ایدئولوژی در تمام دنیا است و به آنها ثابت میکند که چرا سازمانها در هر قد و اندازهای که هستند باید به فکر تغییر باشند به این دلیل که گریز از سقوط و زوال بدون یافتن راه و تفکری نو امکان نخواهد داشت.
نویسنده کتاب «منحنی دوم» بیش از چهار دهه است که به عنوان یک آیندهپژوه و مرشدی مدرن برای امروزیها و نسلهای آینده، تمایل پرسش و چرا گفتن را در افراد تقویت میکند، پیشفرضها و ایدئولوژیهای ناکارآمد و کهنه را به چالش میکشد و از آینده غافلگیرکننده و فرداهای مبهم میگوید.
در واقع منحنی دوم یکی از 23 تألیف پروفسور هندی است، شامل 16 جستار است و ضرورت «تغییر» در زمانه ما محور اصلی تمام این بخشها را تشکیل میدهد. وی معتقد است مطابق با تحقیقات انجامشده بیشتر تجارتها، کسب و کارها و همچنین سازمانهای اجتماعی، امپراتوریها و مدیریتهای کلان از منحنی سیگموئیدی پیروی میکنند.
این منحنی، نقشی از یک الگوی تکراری در فرایندهای انسانی است، و نشان میدهد چگونه پروژهها ابتدا دوره سرمایهگذاری و بازدهی پایین خود را سپری میکنند و منحنی به سمت پایین میرود اما به تدریج پس از ظهور نتایج و نمایان شدن بارقههای پیشرفت، منحنی به طرف بالا حرکت خواهد کرد و اگر همه چیز خوب پیش برود منحنی به قله نزدیک شده تا جایی که به اوج خواهد رسید. اما خواسته یا ناخواسته پس از آن نزول منحنی نیز آغاز میشود و شمارش معکوس سقوط و شکست پروژه از راه میرسد. اگرچه میتوان این روند را کند کرد اما در نهایت سقوط و زوال، فرجام این فرآیند خواهد بود.
چارلز هندی تنها به ترسیم و پیشبینی این روند بسنده نمیکند و با ترسیم منحنی دوم راه گریزی از شکست را برای خوانندگان خود ارائه میدهد. او میگوید، راه گریز از منحنی اول وجود ندارد، امپراتوری رم 400 سال دوام آورد اما در پایان محکوم به شکست شد. تنها با رسم منحنی دیگری، آن هم درست در نقطه اوج و زمانی که همه چیز رو به راه است، میتوان از سقوط جلوگیری کرد.
کتاب منحنی دوم مملو از نمونههایی مانند شرکت «کداک» است که به ما نشان میدهد چگونه کامیابیها و طمعورزیهای اجتنابناپذیر در نقطه اوج، امکان تغییر و نو کردن تفکر را برای اکثر سازمانهای برجسته دشوار کرده است. همچنین به افرادی مانند استیو جابز و الکس فرگوسن اشاره کرده و آنها را بهترینهای استفاده بهجا از منحنی دوم معرفی میکند.
همچنین این کتاب، درباره فرصتهایی صحبت میکند که چارلز هندی آن را the DIY society یا جامعه خودت انجام بده مینامد به عقیده دکتر هندی ما در زمانهای نیستیم که بتوانیم بار مسئولیتهای اجتماعیمان را بر دوش نهادهای اجتماعی بیندازیم، اگر افراد در این عصر موفق شوند هنر «خود مسئولیتی» را بیاموزند و مهارت این که چگونه میتوانند از قدرتی که عصر فناوری به آنها داده بهره ببرند و خودشان یک نهاد مستقل کاریابی، آموزشی، بهداشتی، تفریحی و.. را بر پا کنند، گرفتار سیل اطلاعات و طغیان فناوری نخواهند شد.
فصلهای پایانی کتاب منحنی دوم، سرشار از داستانهایی با مضامین اجتماعی، اقتصادی و فلسفی است که به افراطگرایی شایستهسالاری، ویژگیهای لازم برای خوب زندگی کردن، به چالش کشیدن قدرتها و آزمندیهای مفرط آنها، توجه به پرورش بذرهای وجودی و استعدادهای درونی افراد و استفاده از ظرفیتهای انسانی اشاره میکند.
همچنین در این کتاب، نظامهای آموزشی و خانوادگی رایج توسط نویسنده نقد شده و به آثار ویرانگری و مخرب آنها توجه میشود. دکتر هندی به ما گوشزد میکند که ثروت تنها چیزی است که هر گز نمیتوانید بگویید کافی است و راه رهایی از حرص ورزی را حرکت از خودخواهی و خود سرمایهگذاری به دیگر خواهی و سرمایهگذاری برای دیگران معرفی میکند.
مریم بهریان (دانشجوی دکترای روانشناسی)
ارسال دیدگاه