آگاتا کریستی

تولد : آگاتا کریستی متولد ۱۵ سپتامبر ۱۸۹۰ نویسنده انگلیسی داستان‌های جنایی و ادبیات کارآگاهی بود. کریستی، اولین نویسنده‌ای است که کتاب‌هایش بیشترین ترجمه را به زبان‌های مختلف دنیا داشته‌است. آگاتا کریستی در ۱۲ ژانویه ۱۹۷۶ در ۸۵ سالگی به مرگ طبیعی درگذشت.

بانو آگاتا کریستی، با نام اصلی آگاتا مری کلاریسا میلر (agatha mary clarissa miller) در ۱۵ سپتامبر ۱۸۹۰، در شهر تورکی ناحیه دوون انگلستان به دنیا آمد. پدر آمریکایی‌اش فردریک میلر نام داشت. مادرش کلارا بومر انگلیسی و از خانواده‌ای اشرافی بود. آگاتا به دلیل آمریکایی بودن پدر می‌توانست تبعه ایالات متحده نیز باشد، ولی هرگز از آن کشور تقاضای تابعیت نکرد. آگاتا دارای یک خواهر و یک برادر بود که هردوی آن‌ها از وی بزرگتر بودند.
آگاتا در سال ۱۹۱۴ با یک سرهنگ نیروی هوایی به نام آرچیبالد کریستی ازدواج کرد که ازدواج موفقی نبود و زندگی مشترک آنان بعد از ۱۴ سال عاقبت در سال ۱۹۲۸ به جدایی انجامید. دختری به نام روزالیند هیکز حاصل این ازدواج بود.
آگاتا در زمان جنگ جهانی اول در بیمارستان و سپس در داروخانه کار می‌کرد؛ شغلی که تأثیر زیادی بر نوشته‌های او داشته‌است: بسیاری از قتل‌هایی که در کتاب‌هایش رخ می‌دهند از طریق خوراندن سم به مقتولان صورت می‌گیرند.
آگاتا در سال ۱۹۳۰ با باستان‌شناسی به نام سِر ماکس مالووان که ۱۴ سال از او جوان‌تر بود ازدواج کرد و با او به سفرهای فراوانی رفت. رد پای این سفرها و شهرها و کشورهایی را که او از آنها دیدن می‌کرد می‌توان در بیشتر داستان‌هایش که وقایع آنها در کشورهای شرقی (خاورمیانه) رخ می‌دهند دید. ازدواج او با مالووان در ابتدا ازدواجی موفق و شاد بود. این ازدواج توانست با وجود ماجراجویی‌های عشقی خارج از ازدواج مالووان مدتی نسبتاً طولانی دوام بیاورد.
آگاتا کریستی نویسنده انگلیسی داستان‌های جنایی و ادبیات کارآگاهی بود. او با نام مستعار مِری وستماکوت (mary westmacott) داستان‌های عاشقانه و رومانتیک نیز نوشته‌است، ولی شهرت اصلی‌اش به خاطر ۶۶ رمان جنایی اوست. داستان‌های آگاتا کریستی، به خصوص آن دسته که درباره ماجراهای کارآگاه هرکول پوآرو یا خانم مارپل هستند، نه تنها لقب «ملکه جنایت» را برای او به ارمغان آوردند بلکه وی را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین و مبتکرترین نویسندگانی که در راه توسعه و تکامل داستان‌های جنایی کوشیده‌اند نیز معرفی و مطرح کردند.
آگاتا کریستی در کتاب رکوردهای گینس مقام اول در میان پرفروش‌ترین نویسندگان کتاب در تمام دوران‌ها و مقام دوم (بعد از ویلیام شکسپیر) در میان پرفروش‌ترین نویسندگان در هر زمینه‌ای را به خود اختصاص داده‌است. تخمین زده شده‌است که یک میلیارد نسخه از کتاب‌های او به زبان اصلی (انگلیسی) و یک میلیارد نسخه دیگر در ترجمه‌های گوناگون به ۱۰۳ زبان دنیا به فروش رسیده‌است. محبوبیت جهانی کریستی به آن درجه است که به طور مثال در کشوری چون فرانسه تعداد کتاب‌هایی که از او تا سال ۲۰۰۳ به فروش رسیده بالغ بر ۴۰ میلیون جلد بوده‌است.
در سال ۱۹۵۵ آگاتا کریستی نخستین کسی بود که جایزه‌ی استاد اعظم را از مجمع معمایی‌نویسان آمریکا دریافت کرد. در همان سال نمایش نامه او به نام شاهد پرونده (witness for the prosecution) به‌عنوان بهترین نمایشنامه برنده‌ی جایزه ادگار گردید.
بیشتر کتاب‌ها و داستان‌های کوتاه او (و بعضی‌ها از آنها چندین بار) به فیلم درآمده‌اند که از آن میان می‌توان فیلم‌های قتل در قطار سریع‌السیر شرق، مرگ در رودخانه نیل و قطار ساعت ۴: ۵۰ پدینگتون نام برد. بسیاری از نوشته‌های آگاتا کریستی بارها برای تهیه برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی نیز مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
آگاتا کریستی در ۱۲ ژانویه ۱۹۷۶ در ۸۵ سالگی به مرگ طبیعی درگذشت. او تنها یک فرزند به نام روزالیند هیکز داشت که او نیز در ۸۵ سالگی به تاریخ ۲۸ اکتبر ۲۰۰۴ درگذشت. در حال حاضر تمام حقوق مربوط به نشر و فروش کتاب‌های آگاتا کریستی در اختیار و مالکیت نوه‌ی او ماتیو پریچارد است.

آثار آگاتا کریستی
برخی از رمان‌ها

1. ۱۹۲۰- ماجرای اسرارآمیز در استایلز
2. ۱۹۲۲- دشمن مخفی
3. ۱۹۲۴- مردی با لباس قهوه‌ای
4. ۱۹۲۶- قتل راجر آکروید
5. ۱۹۲۷- چهار قدرت بزرگ
6. ۱۹۲۸- راز قطار آبی
7. ۱۹۳۱- راز سیتافورد
8. ۱۹۳۴- قتل در قطار سریع‌السیر شرق
9. ۱۹۳۵- تراژدی در سه پرده
10. ۱۹۳۵ - مرگ در میان ابرها
11. ۱۹۳۶- قتل به ترتیب الفبا
12. ۱۹۳۶ - قتل در بین‌النهرین
13. ۱۹۳۷ - مرگ بر روی نیل
14. ۱۹۳۹ - قتل آسان است
15. ۱۹۴۱ - شرارتی زیر آفتاب
16. ۱۹۴۱- ان یا ام
17. ۱۹۴۲- جسدی در کتابخانه
18. ۱۹۴۲ - پنج خوک کوچک

و ...


مجموعه داستان‌ها
1. ۱۹۶۱- گناه مضاعف
2. ۱۹۷۴- اولین پرونده‌های پوآرو

نمایش نامه
1. ۱۹۴۳- و سپس هیچکس نبود
2. ۱۹۵۲ -تله موش