اتاق آبی

معرفی کتاب اتاق آبی
اتاق آبی عنوان اثری است از شاعر و نقاش نامیِ ایرانی، سهراب سپهری. این اثر که برخلاف سایر آثار سپهری به نثر نگاشته شده، برای اوّلین بار پس از مرگ او در سال 1369 به کوشش پروانه سپهری به چاپ رسیده و انتشارات سروش آن را منتشر کرده است. اتاق آبی شامل مطالبی پیرامون خاطرات سهراب سپهری و تأملات فیلسوفانه و عارفانه‌ی او از همان دوران کودکی و همچنین طرز نگاه او به مباحث هنری است. به دلیل اینکه این اثر تنها اثر سپهری به نثر و یگانه کتابی است که سهراب در آن اندیشه‌های خود در مورد بسیاری از مسائل زندگی و نگرش هنری‌اش را بیان داشته، حائز اهمیت است و در شناخت بیشتر و بهتر با این شاعر تأثیرگذار در ادبیات معاصر به ما یاری می‌رساند.
این کتاب از سه بخش تشکیل شده است که هر بخش از سایر بخش‌ها استقلال دارد. قسمت اوّل «اتاق آبی» نام دارد. در این قسمت سپهری درباره‌ی اتاقی می‌نویسد که موقع کودکی در انتهای باغ‌شان قرار داشته و ابتدا مدتی در آنجا ساکن بودند، امّا بعد از این‌که مادرش در آن‌جا ماری را که بر طاقچه‌ی اتاق چنبره زده بود می‌بیند، می‌ترسد و از آن پس به اتاق دیگری در شمال باغ می‌روند. سپهری به این اتاق به طرز نمادین می‌نگرد و از نمادهای هندی و بودایی در این نمادین‌سازی بهره می‌برد. ارتباط بین آب و مار و توجه به جنبه‌ی زایندگی و میرندگی مار در اساطیر که نماد زندگی و مرگ است و هچنین رنگ آبی اتاق همه از نظر سپهری معنادار است. او این اتاق را نمادی از کیهان می‌داند. بخش‌های مختلف این اثر در تاریخ نگارش خیلی با هم تفاوت دارند و این سبب شده که این بخش‌ها از نظر نوشتاری یک‌دست نباشند و شاید اگر عمرنویسنده قد می‌داد به اصلاح آن می‌پرداخت. اتاق آبی در تاریخ 5 آبان 1355 نگاشته شده است.
در بخش دوم این اثر «معلم نقاشی ما»، سهراب سپهری به خاطرات مدرسه رفتن خود می‌پردازد و نظام دیکتاتورمآب و خلاقیت‌سوز آموزشی را مورد انتقاد قرار می‌دهد، جایی که بچه‌ها مثل زباله‌دانی هستند که مطالب درسی در آن‌ها ریخته می‌شود. او این قسمت را هم با آموزه‌های بودائی و سخنانی از ارسطو و فیلسوفان یونانی می‌آمیزد.
در بخش سوم «گفت و گو با استاد»، دیدگاه‌های نویسنده درباره‌ی مکاتب نقاشی، تاریخچه‌ی نقاشی در ایران و به طور کل ویژگی‌های هنر شرق و غرب آمده است. در این بخش نیز تأثیر آیین‌ها و اعتقادات شرقی و هندی در او پیداست، همانطور که در اشعارش با نمادهایی این‌چنین مواجهیم و نفوذ این دیدگاه‌ها را در آن‌ها مشاهده می‌کنیم.
محدثه میرجعفری

سپهری، سهراب، 1359 - 1307 - خاطرات

سهراب سپهری سهراب سپهری شاعر، نویسنده و نقاش اهل ایران ۱۵ مهرماه ۱۳۰۷، در کاشان، به دنیا آمد.